Янгиликлар

Очиқ мулоқотда очиқчасига гаплашиб олинди

 Судьялар олий кенгаши мутасаддиларининг Кенгаш ҳузуридаги  Судьялар олий мактабининг Судьялик лавозимларига номзодларни тайёрлаш курси тингловчилари билан очиқ мулоқот бўлиб ўтди. Мазкур тадбир Судьялар олий мактабига яқинда қабул қилинган тингловчилар билан кейинги бир ҳафтадаги иккинчи учрашувдир.  Илк учрашув янги ўқув йили бошланиши муносабати билан ташкил этилган тантанали тадбир бўлиб, унинг йўриғи бошқа: унда табрик ва тилаклардан бошқа гаплар айтилмайди ҳисоб.  Шундай бўлиши ҳам керак: кириш синовларидаги катта рақобат, беором ўтган тунлари-у кунлар, ҳар бир босқич натижаларини хавотир ва умид билан кутишлар... ниҳоят, ҳар бир йўналиш бўйича юзлаб талабгорлардан фақат саноқлиларигагина тингловчи бўлиш  насиб этадики, уларнинг қувончига шерик бўлиш  дарсхонага бирга кириб, илк сабоқни тизимда катта ҳурматга эга устоз-судьялар ўтиб беришлари чиройли анъана, ёш мутахассисларга қўшимча маънавий рағбатдир. Шундай саодат насиб қилганларнинг олдида  навбатдаги довон турибди: Судьялик лавозимларига номзодларни тайёрлаш курсида қунт билан ўқиб, уни муваффақиятли битирмоқдир. Шундан келиб чиқиб, тадбирда айтилдики, Судьялар олий мактаби тингловчиси бўлмоқ  яқин келажакда судьялик нақд дегани эмас. Қолаверса, курс тингловчиларини ўрта мактабни битириб, олий ўқувга юртига кирган талабадан фарқи  ҳам катта. Талаба катта ҳаётга энди қадам ташлаётган навқирон ўсмирлар бўлса, мазкур даргоҳ тингловчиси аллақачон олий маълумотли юрист шаҳодатини олиб, ҳуқуқ соҳасида камида етти йил тажрибага эга мутахассислар ҳисобланади. Демак, талаб ҳам шунга монанд бўлиши аён: бу наинки  астойдил таҳсил олиш, балки юриш-туришдан тортиб, бошқалар билан муносабатларни ҳам ўз ичига олади. Зеро, судьялик лавозими маълум чекловлар талаб қилади: иш жараёнида ҳам, ишдан кейинги пайтларда ҳам.  Бундан кўринадики, Судьялик лавозимларига номзодларни тайёрлаш курси тингловчилиги  ҳар бир тингловчи ҳаётидаги янги очилган саҳифадир.  Унинг соф ва тоза бўлиши  нафақат профессионал салоҳият, балки кишининг (тингловчининг) маънавий-ахлоқий жиҳатларига ҳам боғлиқдир. Чунки,  одил судловни амалга оширишдек масъулиятли лавозим лаёқатдан ташқари  бенуқсон обрў-эътибор ва ҳалолликни ҳам талаб қилади. Очиқ мулоқотда ўқув-дастурларни янада такомиллаштириш, таҳсилнинг таъсирчан усуллари самарали жорий этиш, бу жараёнда тингловчиларнинг таклиф ва мулоҳазалари инобатга олиниши ҳам таъкид этилди. Якунда Судьялар олий кенгашининг аёл судьялари Судьялик лавозимларига номзодларни тайёрлаш курсининг хотин-қизлари билан алоҳида гаплашиб олдилар.

9 Сентябрь 2023 674

Суд мустақиллиги, судья дахлсизлиги - фармон ва ижро

Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Судьяларнинг чинакам мустақиллигини таъминлаш ҳамда суд тизимида коррупциянинг олдини олиш самарадорлигини ошириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги фармонига (7 декабрь, 2020 йил) мувофиқ: судьялар мустақиллигини таъминлаш ва суд тизимида коррупциянинг олдини олиш бўйича давлат сиёсатининг асосий йўналишлари  белгиланди. Жумладан:  Судьялар олий кенгаши раисига судьяларнинг дахлсизлигини бузганлик ва одил судловни амалга ошириш борасидаги фаолиятига аралашганлик ҳолатлари юзасидан Бош прокуратурага тақдимнома киритиш ваколати берилди; судьяларни ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларга гувоҳ ёки гумон қилинувчи сифатида сўроқ қилиш учун чақиришга тегишли малака ҳайъатлари розилиги билан йўл қўйиш белгиланди; Кенгашнинг Судьялар дахлсизлигини таъминлаш бўйича суд инспекцияси негизида Судьялар дахлсизлигини таъминлаш ва коррупциянинг олдини олиш бўйича суд инспекциясини тузилди.  Судьялар дахлсизлиги бузилишининг ва уларнинг одил судловни амалга ошириш борасидаги фаолиятига аралашиш бўйича Судьялар олий кенгаши раисининг Бош прокуратурага киритилган тақдимномалари натижасида: 2021 йилда: 2 та жиноят иши, 2 та маъмурий ҳуқуқбузарликка оид ишлар қўзғатилиб,  жазо муқаррарлиги, қонун устуворлиги таъминланди.   2022 йилда:   1 та жиноят иши қўзғатилди, шунингдек,  халқ депутатлари маҳаллий кенгашларининг судларга турли вазифалар юклаш ҳақидаги 14 та қарорлари бекор қилинди. 2023 йилнинг ўтган олти ойида: 1 та жиноят иши қўзғатилди,  2 та ҳолат ўрганилмоқда. Судьялар олий кенгаши томонидан  бу борадаги ишлар изчил давом эттирилмоқда.

6 Сентябрь 2023 995

Судьялар корпуси қандай шакллантирилади?

Сўнгги йилларда мамлакатимизда фуқаролар, юридик шахслар ҳамда тадбиркорлик субъектларининг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларининг суд йўли билан ҳар томонлама ва тўла ҳимоя қилинишини таъминлаш, суд соҳасига ахборот коммуникацион технологияларини кенг жорий қилиш, суд мажлисларининг очиқлиги ва шаффофлигини таъминлаш ва шу йўл билан фуқароларнинг одил судловга эришиш даражасини ошириш борасида изчил ислоҳотлар амалга оширилиб келинмоқда.  2021 йил 28 июль куни янгидан қабул қилинган Ўзбекистон Республикасининг “Судлар тўғрисида”ги қонуни айни шу мақсадларни ўзида мужассамлаштирган бўлиб, соҳада амалга оширилаётган ислоҳотларнинг мантиқий давоми бўлди, дейишга барча асослар бор.   Қонун 101 моддадан иборат бўлиб, расмий эълон қилинган кундан, яъни 2021 йил 29 июлда қонуний кучга кирди.  Қонуннинг судьялар корпусини шакллантиришга бағишланган 5-моддасида судьялар корпусини шакллантириш судьяларнинг мустақиллиги принципига қатъий мувофиқ ҳолда Судьялар олий кенгаши томонидан амалга оширилиши, кенгашни ташкил этиш ва унинг фаолияти тартиби алоҳида қонун билан белгиланиши назарда тутилган.   Барчамизга маълумки, Ўзбекистон Республикаси Судьялар олий кенгашининг фаолиятини тартибга солувчи “Ўзбекистон Республикаси Судьялар олий кенгаши тўғрисида”ги Қонун 2017 йил 6 апрелда қабул қилинган ва 7 апрелдан қонуний кучга кирган.  Мазкур Қонуннинг 4-боби 8 моддадан иборат бўлиб, судьялар корпусини шакллантириш масалаларини ўз ичига олган.  Судьялар корпусини шакллантириш судьялик лавозимларига номзодларнинг жинси, ирқи, миллати, тили, дини, ижтимоий келиб чиқиши, эътиқоди, шахси ва ижтимоий мавқеидан қатъи назар, уларнинг ҳуқуқлари тенглиги асосида амалга оширилади.  Бенуқсон обрў-эътибор, ҳалоллик, лаёқатлилик, етарли ҳаётий тажрибага эгалик, одил судловни амалга оширишга тўсқинлик қиладиган касалликларнинг ёки жисмоний нуқсонларнинг мавжуд эмаслиги биринчи марта тайинланадиган судьяларни танлашнинг асосий мезонларидир.  Судьяларнинг судьялик фаолияти даврида бенуқсон обрў-эътиборга эга бўлиши, ҳалоллиги, холислиги, адолатлилиги ва лаёқатлилиги судьяларни янги ваколат муддатига ва бошқа судьялик лавозимларига танлашнинг асосий мезонларидир.  Кенгаш янги ваколат муддатига тайинланадиган судьялик лавозимига номзодни кўриб чиқишда ушбу номзод томонидан қабул қилинган суд қарорларининг барқарорлигини, одил судловни амалга ошириш ва қонун ҳужжатлари нормаларини қўллаш борасида етарли тажрибага эга эканлигини, шунингдек, жамоатчиликнинг унинг касбий фаолияти ҳақидаги фикрини инобатга олади.  Хулоса ўрнида айтиш мумкинки, Ўзбекистон Республикасининг янги таҳрирдаги “Судлар тўғрисида”ги қонуни суд ҳокимиятининг чинакам мустақиллигини, одил судловнинг судьялар томонидан фақат қонунга бўйсунган ҳолда амалга оширилишини, суд мажлисларининг ошкора ва шаффоф ўтказилишини таъминлаш, фуқароларнинг ҳуқуқлари ва эркинликларини, тадбиркорлик субъектларининг қонуний манфаатларини суд йўли билан кенг ҳимоя қилиш ва шу орқали шахсларнинг одил судловга эришиш даражасини оширишга қаратилгандир.  Асқарали Умматалиев, Андижон вилояти судининг фуқаролик ишлари бўйича судлов ҳайъати судьяси

5 Сентябрь 2023 1094
Нажмите на кнопку ниже, чтобы прослушать текст Powered by GSpeech