Янгиликлар
Жиноят ишлари бўйича Жомбой ва Пахтачи туманлари судларининг раислари ўзгарди ва бошқа тайинловлар
Бугун Судьялар олий кенгашининг судьялик лавозимларига танлаш ва тайинлашга оид очиқ танлов шаклидаги йиғилиши бўлиб ўтди. Муқобиллик асосида ўтган танлов натижасида жиноят ишлари бўйича Самарқанд вилоятининг Жомбой ва Пахтачи туманлари судларига янги раис, жиноят ишлари бўйича Наманган шаҳар судига тергов судьяси ва бошқа қатор тайинловлар амалга оширилди. Судьялар олий кенгаши қарори билан: Абдураззаков Абдусаттор Азаматович – судьялик ваколати муддати даврига Жиззах вилоят судининг жиноят ишлари бўйича судьяси лавозимига қайта тайинланди ва шу муносабат билан Самарқанд вилояти жиноят ишлари бўйича Жомбой туман судининг раиси лавозимидан озод қилинди; Ботиров Жамшид Хайриддинович – судьялик ваколати муддати даврининг беш йил муддатига Самарқанд вилояти жиноят ишлари бўйича Жомбой туман судининг раиси лавозимига қайта тайинланди ва шу муносабат билан Самарқанд вилояти жиноят ишлари бўйича Пахтачи туман судининг раиси лавозимидан озод қилинди; Холбоев Алишер Рахматович – судьялик ваколати муддати даврининг беш йил муддатига Самарқанд вилояти жиноят ишлари бўйича Пахтачи туман судининг раиси лавозимига қайта тайинланди ва шу муносабат билан Самарқанд вилоят судининг жиноят ишлари бўйича судьяси лавозимидан озод қилинди; Рахимов Анвар Матякубович – судьялик ваколати муддати даврининг беш йил муддатига Хоразм вилояти фуқаролик ишлари бўйича Шовот туманлараро судининг раиси лавозимига қайта тайинланди ва шу муносабат билан Хоразм вилоят судининг фуқаролик ишлари бўйича судьяси лавозимидан озод қилинди. Шунингдек: Эронқулов Отабек Мамаюсуфович – судьялик ваколати муддати даврига Наманган вилояти жиноят ишлари бўйича Наманган шаҳар судининг тергов судьяси лавозимига; Жумабаев Бекзод Абдувахидович – судьялик лавозимида бўлишнинг навбатдаги ўн йиллик, шундан беш йил муддатга Самарқанд вилояти жиноят ишлари бўйича Нарпай туман судининг раиси лавозимига тайинланди.
Хизмат текширувига асос топилмади, аммо тавсияга эҳтиёж бор
Ижтимоий тармоқдаги ҳар чиқишини “қуёш юртнинг қалби қуёш инсонлари”, дея бошлайдиган блогер О. Тўхтаназаровнинг фуқаролик ишлари бўйича Учтепа туманлараро судидан тайёрлаган “махсус репортажи” алоҳида муносабат талаб қилади. Блогерга кўра, ушбу суд судьяси гўёки “сўз эркинлигига қарши”, иш бўйича бир тарафга йўналтирувчи саволлар бериш орқали иккинчи тарафга босим ўтказмоқда, суд жараёнини тасвирга олишни рад этишидан ташқари процессда ёзма қайд қилишни ҳам таъқиқлади, унга нисбатан хизмат текшируви ўтказилиши керак! Суд мажлиси жараёнини тасвирга олиш масаласи кейинги пайтда ижтимоий тармоқларда тез-тез муҳокама марказига айланаётгани рост. Айрим журналист ва блогерларнинг бу борадаги илтимосномаси суд томонидан рад этилаётгани очиқликдан чекиниш, ҳатто нохолислик сифатида талқин қилинмоқда. Жорий тартибга кўра, суд мажлисини тасвирга олишга доир илтимоснома - фуқаролик судларида тарафларнинг розилиги, жиноят ишлари бўйича судларда эса уларнинг фикрини эшитиб, раислик этувчи томонидан мустақил ҳал қилинади. Шу мазмундаги аксарият чиқишларда айнан фуқаролик судларида иш бўйича тарафнинг қаршилиги сабаб илтимоснома рад этилаётгани эътибордан четда қолдирилмоқда. Хусусан, О. Тўхтаназаров ҳозир бўлган суд процессида иш бўйича тарафлардан бири наинки жараённи тасвирга олишга, ҳатто блогернинг иштирокига ҳам норозилик билдирган. Шундан келиб чиқиб, унинг илтимосномаси рад этилган, бироқ низо очиқ суд мажлисида кўриб чиқилаётгани боис кузатувчи сифатида иштироки чекланмаган. Муаллифнинг гўёки судья йўналтирувчи саволлар бериш орқали иккинчи тарафга босим ўтказаётганига доир иддаоси ҳам асоссиз кўринади. Чунки, низо бўйича ҳали якуний қарор қабул қилингани йўқ. Демак, тарафларнинг важларига ҳали ҳуқуқий баҳо берилмаган. Бундан кўринадики, муаллиф томонидан масала моҳиятини етарлича тушунмай қилинган мазкур чиқишининг ўзи судга нисбатан ижтимоий босимни пайдо қилмоқда. Ҳолатни ўта бўрттириш, етарли асосларга эга бўлмаган иддаолар, айниқса, “махсус репортаж”да тизим раҳбарлари суратлари акс эттирилишида қуйи суд ишларига жамоатчилик эътиборини тортиш орқали таъсир ўтказишга уриниш, шунингдек, муаллиф таъбири билан айтилганда, “қуёш юртнинг қалби қуёш инсонларини” чалғитиш аломатлари ҳам мавжуд. Шу боис бундай хатти-ҳаракатлар ҳуқуқий таъсир чоралари қўлланишига сабаб бўлиши эслатилишини таҳдид эмас, ахборот сифатида қабул қилиш керак. Холислик юзасидан айтиш керакки, очиқ суд мажлисида кузатувчи сифатида иштирок этаётган блогер ёки журналист эркин тарзда ёзма қайдлар қилиши ёки стенограмма юритишига чеклов йўқ. Бу ўринда муаллиф ҳақ. Айни ҳолат хизмат текшируви ўтказилишига етарли асос бўлмаса-да, мавжуд вазиятдан келиб чиқиб, Кенгаш томонидан тегишли малака ҳайъатига суд муҳокамаси ошкоралиги ҳамда судлар фаолиятига доир ахборот олиш амалиётини таҳлилий ўрганиш орқали лозим чоралар кўриш тавсия қилинди. Судьялар олий кенгаши матбуот хизмати
Мукаммалликка даъво йўқ, бироқ нохолисликка ҳам тоқат қилинмайди
Гапни “кириш”сиз бошлаймиз: “Effect.uz” электрон-нашрида чиққан ушбу мақола бирёқлама ва етарли асосларга эга бўлмаган ҳиссиётли мулоҳазалардан иборат бўлиб, судьялар ҳамжамияти фаолияти, раҳбарияти ва аъзоларини обрўсизлантириш мақсадида ёзилган, дейишга тўла асослар бор. Мақолада гап асосан икки нуқтада айланади: 1. Судьялик лавозимига тайинловларда нохолислик бор, бу жараёнда Кенгаш раҳбарияти хоҳиш истаги муҳим аҳамият касб этади. 2. Тайинловларда холислик бўлмагани учун ҳам фалон-фалон судьялар жиноий жавобгарликка тортилган. Энди шу иддаолар асоссиз экани ҳақида бироз батафсилроқ. 1. Конституцияга мувофиқ, Ўзбекистон Республикаси Судьялар олий кенгаши судьялар ҳамжамиятининг мустақил органи бўлиб, у судьялар корпусининг шакллантирилишини, суд ҳокимияти мустақиллигининг конституциявий принципига риоя этилишини таъминлайди. Кенгаш фаолияти алоҳида қонун билан тартибга солинган бўлиб, судьялик лавозимларига номзодларни энг малакали ва масъулиятли мутахассислар орасидан танлов асосида танлаш, тайёрлаш, лавозимга тайинлаш, шунингдек раҳбар судьялик лавозимларига кўрсатиш учун тавсия этиш орқали судьялар корпусини шакллантириш устувор вазифаларидан бири ҳисобланади. Мамлакатимизда изчил амалга ошириб келинаётган суд-ҳуқуқ ислоҳотлари натижасида судьялик лавозимларига тайёрлаш, танлаш ва тайинлашнинг мутлақо янги тартиблари жорий этилди. Улар фаолияти самарадорлигини электрон рейтинг баҳолаш тизими яратилди. Жорий тартиблар инсон омилини кескин чеклаши баробарида судьялик лавозимига танлаш ва тайинлашда очиқлик ва шаффофликни ҳам таъминлаётгани нафақат кенг жамоатчилик, балки яқин ва узоқ хориж давлатлари мутахассислари ҳақли эътироф қилинмоқда. Хусусан, ўтган йилнинг ўзида Қирғизстон, Қозоғистон ва Туркия давлатларининг Судьялар олий кенгши вакиллари мамлакатимизда бўлиб, судьялик лавозимига танлаш ва тайинлаш бўйича Ўзбекистон тажрибаси билан яқиндан танишди. Қардош Қозоғистон Республикаси Судьялар олий кенгаши билан ҳамкорлик Меморандуми имзоланди. Булар баландпарвоз гаплар эмас, балки Кенгашнинг жорий таркиби томонидан амалга оширилган реал ишлардир. Модомики, жараён рақамлаштирилиб, очиқлик ва шаффофлик таъминланаётган экан, танлаш ва тайинлашда кимдирнинг хоҳиш-истаги гўёки “устувор аҳамият касб этиши”га оид иддаолар ўз-ўзидан кучини йўқотаверади. Бунга яна бир асос шуки, судьялик лавозими учун тайинловлар бир эмас, уч босқични талаб қилади. Яъниким, номзод, аввало, вилоят ва унга тенглаштирилган судлар судьялари малака ҳайъати томонидан тавсия этилади. Иккинчи босқич - тавсия этилган номзод бўйича Судьялар олий малака ҳайъати хулосаси шарт. Ниҳоят, учинчи босқич - Кенгаш ва Судьялар олий малака ҳайъатининг очиқ танлов шаклидаги қўшма йиғилиши бўлиб, унинг якуни бўйича тегишли қарор коллегиал қабул қилинади. Энди савол: шунча чиғириқлардан иборат жараёнда кимдирнинг хоҳиш-истаги устувор аҳамият касб этадими ёки номзоднинг салоҳиятими? Жавоб ҳар кимнинг ўзига тан. 2. Мақолада судьялик қасамёдини ва одил судловни амалга оширишда қонунийиликни бузгани учун жавобгарликка тортилган айрим собиқ судьяларнинг номи келтирилиб, улар ҳозирги раҳбарият томонидан лавозимга тайинлангани таъкидланади. Мукаммалликка даъво йўқ. Шунинг учун ҳам ишонч билдирилган айрим судьялар лавозимни имтиёз билиб, “оёғи ердан узилгани” ва бунинг аччиқ оқибатларини оғриқ билан қайд этамиз. Кенгаш масъулиятни зиммасидан соқит қилмагани учун ҳам қандай асосларга кўра тизимдан четлатилган собиқ судьялар ҳақида жамоатчиликка мунтазам ахборот бериб келмоқда. Мақолада номи тилга олинган собиқ судьялар ҳақида ҳам биринчи манба сифатида Кенгаш ўз ахборот ресурси орқали маълум қилинган ва бу тизим фаолиятида очиқлик ҳамда шаффофликни изчил таъминлаб келинаётганини кўрсатади. ... “Ўзбекистон Республикаси Судьялар олий кенгаши тўғрисда”ги қонунга кўра, Кенгаш фаолиятининг асосий принциплари қонунийлик, мустақиллик, коллегиаллик, холислик, ўз аъзоларининг тенг ҳуқуқлилиги ва очиқликдан иборат. Шунингдек, мазкур қонунда Кенгаш ўз фаолиятини очиқ тарзда ва оммавий ахборот воситалари билан ҳамкорликда амалга ошириши ҳам белгиланган. Ўз навбатида қайд этиш жоизки, “оммавий ахборот воситалар билан ҳамкорлик” деганда – Кенгаш фаолияти медиа майдонларда баланд пардаларда ёритилиши лозим, деган фикр тушунилмайди. Танқид холис ва ҳаққоний бўлса, муаммо йўқ, тоқат етарли. Бироқ очиқлик, шаффофлик ва сўз эркинлиги каби омилларни очиқ суиистеъмол қилиш, бир тарафнинг манфаатида суд органларига турли шаклда босим ўтказишга уриниш, бунинг оқибатида аҳолида судьялар ҳамжамиятининг конституцион органи ҳамда тизимга нисбатан ишончсизлик эҳтимолини юзага келтирилаётган ҳолатга ҳам тоқат қилиб бўлмайди. Демак, оммавий ахборот воситасидаги бундай “сенсацион” чиқишга ҳуқуқий баҳо бериш эҳтиёжи юзага келган. Судьялар олий кенгаши матбуот хизмати
Ишонч телефони
Сизда ариза, шикоят ёки таклифлар мавжудми? Судьялар олий кенгашига ишонч телефонлари орқали мурожаат қилинг!
71 200-26-00 ёки 1190