Cудьянинг масъулияти ҳаллолиги ва фаоллигида акс этади
Етти нафар судья ваколати муддати даврига қайта тайинланди
Саккиз нафар номзод навбатдаги 10 йиллик муддатга тайинланди
Кенгаш “Ишонч телефони”га қўнғироқ бўлди. Кейин-чи?
Судьялар олий кенгаши ташаббуси билан яна бир хайрли ишга қўл урилди: Кенгаш қошида “Ижодкор судьялар клуби” ташкил этилди. Бунинг учун махсус таъсис йиғилиши чақирилгани йўқ, клуб низоми ишлаб чиқиш-у тасдиқлаш ва бошқа шу каби ташкилий ишларга ҳам вақт сарфланмади. Кенгаш раиси беш-ўн нафар таъби назми ва насрга ихлоси бор судьяларни жамлаб (онлайн шаклда), таклиф киритдики, шундай клуб ташкил этсак, нима дейсизлар? Таклиф қўллаб-қувватланди. Инсон табиати шундай: руҳий кечинмаларини кимдир ҳиргойи, кимдир шеър-у ҳикоя машқ қилиб, яна кимдир расм чизиш орқали ифода қилишга эҳтиёж сезади гоҳо. Бадиий ижод “эҳтиёж фарзанди” дейилишининг сабаби ҳам шунда. Албатта, бундай шинавандалар шоирликка (адибликка, рассомликка ва ҳ.к) даъво қилмайди. Бироқ уларнинг борлиги, жилла қурса, ўз хонадонидан ташқари ўзлари ишлайдиган даргоҳ муҳитига ижобий таъсир этиши аниқ. Чунки, адабиёт ҳам, санъат ҳам чин маърифат ҳисобланади. Маърифий муҳит ҳукм сурган даргоҳда ўзаро оқибат, ишда эса самара бўлиши маълум. Судьяларимиз орасида бадиий адабиётга ошнолари оз эмас. Ҳатто номи тилга тушиб улгурганлари ҳам бор. Тошкент вилоят судининг судьяси Холмамат Хасанов (Ҳол Муҳаммад Хасан) таниқли шоир. Наманган вилоят суди раиси Абдурасул Эранов ва фуқаролик ишлари бўйича Учтепа туманлараро суди раисининг ўринбосари Нуриддин Муродов қатор китоблар муаллифи. Қашқадарёлик Ҳамид Бобоқулов насрда дурустгина қалам тебратмоқда... Қисқаси, саф анча кенг. Яна бир эътиборли ҳолат: аёл судьяларимиздан уч нафарининг биринчи мутахассислиги журналист (Наманган вилоят судининг фуқаролик ишлари бўйича судьяси Муҳайё Дедамирзаева, жиноят ишлари бўйича Наманган туман суди судьяси Наргиза Шарипова, фуқарлик ишлари бўйича Чирчиқ туманлараро суди судьяси Шоира Эрметова) бўлиб, шу соҳа тажрибасига ҳам эга... Уларнинг бошини қовуштириб, қўллаб-қувватлаш, лозим бўлса, рағбатлантириш мақсадга мувофиқ эмасми? Уларга эътибор орқали тизимда маънавият-маърифат тарғиб қилинмайдими? Бугун судьялар маънавиятига алоҳида эътибор берилаётганини ҳамма кўриб, билиб турибди. Маънавият бўлмаган жойда адолат бўлмаслигини давлат раҳбари бежиз таъкидламади. Чунки, маънавиятга бегона инсонни тирик ҳайкалдан фарқи қолмайди. Судьялик эса инсон тақдири билан бевосита боғлиқ вазифа. Бунинг юкини кўтариш учун судья маънан юксак, ахлоқан пок бўлиши керак. Бундай фазилатларни маънавий ва маърифий ишлар самарадорлигини ошириш орқали шакллантириб бўлмаслиги исбот талаб қилмайдиган ҳақиқат. Бу борадаги вазифалар долзарблиги эътиборидан ҳам “Ижодкор судьялар клуби”га эҳтиёж бор эдики, мана, ният амалга ошди. Мазкур клубга жам бўлганлар шахсий намуна кўрсатишларидан ташқари маънавий-маърифий ишларда фаол бўлмоғи ҳам талаб этилади. Уларнинг ҳаракати, меҳнати ва ижоди эса Кенгаш томонидан рағбатлантирилади. Рағбатки, машқлари вақтли матбуотда чоп этилишига амалий ёрдам беришдан ташқари ижодкор судьяларнинг альманахини нашр этиш режада бор... Судьялар олий кенгаши матбуот хизмати
Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси депутати Расул Кушербаев сиртдан танийдиган судья ҳақида фикр билдирди: “Бу инсон билан ҳали бирор марта юзма-юз учрашиб, мулоқот қилмаганман. Лекин уларнинг ОАВдаги холис чиқишларини кузатиб адолатли, ибратли ёш судъялардан экан, деб ҳурматим ошган. Пок виждонли, фақат қонунларга қараб адолатли қарор қабул қиладиган судъялар ҳақида гап кетганда кўпчилик қатори бу инсон ҳам кўз олдимдан ўтарди. Фарғона вилоят судининг жиноят ишлари бўйича судьяси Аброрхон Акрамов "Ибратли судъя" мукофоти билан тақдирланибди. Жуда хурсанд бўлдим, ҳаққоний танлов”, дея ёзади депутат ўзининг “Телеграм” мессенжеридаги каналида. Ва сўзининг охирига шундай тилак билдиради: “Ота-онасининг дуосида, эл хизматида узоқ йиллар ҳалол хизмат қилиш насиб қилсин!” Эслатиб ўтамиз, яқинда тизим тарихида биринчи марта таъсис этилган “Ибратли судья” мукофотига 16 нафар судья лойиқ кўрилди.
Судьялар олий кенгаши матбуот хизмати томонидан лавозимидан озод этилган, шунингдек фаолиятида камчиликларга йўл қўйган судьялар интизомий жавобгарликка ҳақида мунтазам ахборот бериб келинмоқда. Тизимда очиқлик ва шаффофликни таъминлаш, шунингдек судьялар масъулиятини янада ошириш мақсадида берилаётган ахборотлар қатор оммавий ахборот воситалари, ижтимоий тармоқдалар кенг ёритилмоқда, бунинг учун миннатдормиз, албатта. Шу баробарида айрим элетрон-нашрлар, “Телеграм” мессенжеридаги каналларда Кенгаш ахбороти нотўғри ёки бир томонлама талқин қилиниб, фалон ишни кўрган фалончи судья интизомий жавобгарликка тортилди, мазмунида материаллар эълон қилиниш ҳолатлари учрамоқда. Бундай чиқишлар оммада Кенгаш ахборотида номи зикр этилган судьялар гўёки аниқ (жиноят, фуқаролик, иқтисодий ёки маъмурий) ишни кўришдаги хато ва камчиликлари учун интизомий жавобгарликка тортилгандай тасаввур уйғотиши эҳтимолини юзага келтираётир. Ваҳоланки, ижтимоий тармоқлардаги мақолалар ўрганилганда уларда тилга олинган аниқ ишлар бўйича чиқарилган суд ҳужжатлари қонуний кучда экани ойдинлашмоқда. Шундан келиб чиқиб, Кенгаш ахборотида исми-шарифи келтирилган судьяларнинг аксарияти қабул қилган суд ҳужжатларии қонунийлигига таъсир кўрсатмайдиган бошқа сабаб кўра, масалан, Судьялик одоби кодекси талабларини бузгани ёки ишни ташкил этишда муайян камчиликларга йўл қўйгани боис интизомий жазога тортилганини таъкид этамиз. Суд тизими фаолиятида очиқлик ва шаффофликни таъминлаш бўйича чора-тадбирлар кўриш, судьяларни интизомий жавобгарликка тортиш тўғрисидаги, шунингдек уларни жиноий жавобгарликка тортиш учун хулоса бериш ҳақидаги масалани кўриб чиқиш Судьялар олий кенгашининг асосий вазифаларидан ҳисобланади. Шунингдек, судьялар дахлсизлигини бузилишининг ва уларнинг одил судловни амалга ошириш борасидаги фаолиятини бирон-бир тарзда аралашувдан самарали ҳимоя қилиш бўйича чора-тадбирлар кўриш ҳам Кенгашнинг устувор вазифалари сирасига киради. Судьянинг шахси дахлсиз бўлиб, ҳурматсизлик қилиш ҳуқуқий таъсир чоралари кўрилишига сабаб бўлиши мумкин. Баён этилганларга кўра, Судьялар олий кенгаши матбуот хизмати ҳурматли журналист ва блогерлардан очиқликни теран тушунган ҳолда берилаётган ахборотларни бир томонлама ёки нотўғри талқин ва суиистеъмол қилмасликка чақиради.