Судьялар олий кенгашида Корея Республикаси Олий суди Раиси билан учрашув
Судьялар олий кенгаши матбуот хизматининг РАСМИЙ БАЁНОТИ
Судьялар олий мактаби: синов имтиҳонлари натижаси эълон қилинди
Фарғона. Уч вилоят судьялари билан очиқ мулоқот ўтказилди
Ўзбекистон Республикаси Судьялар олий кенгаши ҳузуридаги Судьялар олий мактабида илғор хорижий тажрибани ўрганган ва тегишли мутахассисларни жалб қилган ҳолда жорий йилнинг 22 июль кунидан бошлаб “туман-вилоят-республика” бўғинларида фаолият юритувчи фуқаролик ва жиноят ишлари бўйича судьяларни “Вояга етмаганлар билан боғлиқ суд ишларини кўриш” ўқув модули бўйича қисқақисқа муддатли ўқув курси ташкил этилди. Ҳозирги вақтга қадар мазкур ўқув курсида Тошкент, Сирдарё, Самарқанд, Жиззах, Қашқадарё, Сурхондарё, Қорақалпоғистон Республикаси, Хоразм, Бухоро, Навоий вилоятларининг фуқаролик ва жиноят ишлари бўйича судьялари иштирок этдилар. Дарслар БМТнинг Болалар жамғармаси (ЮНИСЕФ)нинг Ўзбекистондаги ваколатхонаси билан ҳамкорликда (онлайн ва офлайн шаклларда) ташкил этилиб, Судьялар олий мактабининг Жиноят ҳуқуқи ва Фуқаролик ҳуқуқи кафедралари профессор-ўқитувчилари, судьялар ҳамда халқаро экспертлар томонидан олиб борилмоқда. Жумладан, Жиноят ҳуқуқи кафедраси ва ЮНИСЕФнинг Ўзбекистондаги ваколатхонаси билан ҳамкорликда ўтказилган халқаро тренинг доирасида тажрибали хорижий ва миллий экспертлар томонидан: вояга етмаганларга нисбатан одил судловнинг ўзига хос хусусиятлари: миллий ва халқаро стандартлар; Вояга етмаганларга нисбатан одил судловни амалга ошириш ва жазо тайинлашнинг ўзига хос хусусиятлари, жазо тайинлаш билан боғлиқ бўлмаган мажбурлов чораларининг самарадорлиги; Суд муҳокамасида вояга етмаган жабрланувчи ва гувоҳларнинг ҳуқуқларини таъминлашнинг алоҳида жиҳатлари; Вояга етмаганларга нисбатан маъмурий ҳуқуқбузарлик тўғрисида ишларни кўриб чиқиш ва махсус ўқув-тарбия муассасасига жойлаштиришнинг ўзига хос хусусиятлари каби масалаларда судьялар учун машғулотлар ўтказилди. Ушбу тренингда ЮНИСЕФнинг “Болалар ҳимояси” дастури раҳбари Антония Людеке иштирок этиб, одил судлов соҳасида болаларни ҳимоя қилишнинг халқаро механизмлари ҳамда бу борада судьяларнинг махсус кўникмаларга эга бўлиши ниҳоятда муҳимлиги тўғрисида гапириб ўтди. Тренинг давомида ташкилотчилар ва судьялар ўртасида вояга етмаганларни одил судлов доирасидан чиқаришнинг процессуал имкониятлари, вояга етмаганлар ўртасида жиноятчиликни келтириб чиқарадиган криминологик омиллар ва ҳуқуқбузарликлар профилактикаси дастурларининг самарасини ошириш йўллари борасида конструктив фаол мулоқот бўлиб ўтди. Тренинг машғулотлари цикли ҳар ҳафта тизимли равишда давом эттирилиб, мазкур малака ошириш жараёнига босқичма-босқич тарзда республиканинг барча ҳудуд судларида фаолият юритувчи судьялар қамраб олиниши мақсад қилинган.
Судьялар олий Кенгаши ҳузуридаги Судьялар олий мактабида 5-9 июль кунлари Ўзбекистон Республикаси Ҳарбий суд судьяларига “Ҳарбий судлар судловига тааллуқли ишларни кўришнинг ўзига хос хусусиятлари ва суд-ҳуқуқ соҳасидаги ислоҳотлар” мавзусидаги қисқа муддатли ўқув курси дастури тасдиқланди. Дастурдан кўзланган мақсад Ҳарбий суд судьяларининг суд-ҳуқуқ, сохавий ва касбий кўникмаларини оширишга қаратилган. Ўқув курсининг биринчи куни 5 июлда, “Ҳарбий хизматга мажбурлар томонидан содир этилган жиноятлар тўғрисидаги ишларни кўришда амалиётда вужудга келаётган муаммолар ва ҳарбий қисмлар, қўшилмалар ва бирлашмалар, ҳарбий бошқарув органларининг қўмондонлигига нисбатан ҳарбий хизматчиларнинг даъволари бўйича фуқаролик ишларини ва ҳарбий бошқарув органлари ҳамда ҳарбий мансабдор шахсларнинг ҳарбий хизматчиларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини бузувчи хатти-ҳаракатлари (қарорлари) устидан шикоятларни судларда кўриб чиқишнинг ўзига хос хусусиятлари” мавзуларида, ўқиш курсиннг иккинчи куни 7 июлда, “Ўзбекистон Республикасида амалга оширилаётган суд-ҳуқуқ соҳасидаги ислоҳотлар (сўнги қабул қилинган Қонун, Фармон, Қарор)” ва 3 куни 9 июлда “Судьяларнинг оммавий ахборот воситалари билан ҳамкорлиги” ва “Суд этикаси: миллий ва хорижий давлатлар тажрибаси” мавзуларида, қув курси видео-конференц алоқа режимида ўтказилиши белгиланиб, унда Ҳарбий суд судьялари ва суд аппарати ходимлари иштирок этишди.
Куни кеча Судялар олий кенгаши ташаббуси билан «Суд ҳокимияти ва оммавий ахборот воситалари ўртасидаги муносабат» мавзусида халқаро давра суҳбати бўлиб ўтди. Судьялар олий кенгаши ва «Минтақавий мулоқот» халқаро нодавлат нотижорат ташкилоти ҳамкорликда ўтказилган мазкур тадбирда суд ҳокимияти ва оммавий ахборот воситаларида ўртасидаги ҳамкорлик ва муносабатларнинг ҳуқуқий асоси, бу борада халқаро ҳуқуқий нормалар ҳамда хориж тажрибаси хусусида сўз юритилди. Тадбирда бир қатор халқаро ташкилотларнинг Ўзбекистондаги ваколатхоналари раҳбарлари, шунингдек АҚШ Суд институтининг директори Жереми Фогел, ЮНЕСКОнинг ОАВ билан алоқалари бўйича координатори Сабин Улле (Канада), ОАВ ҳуқуқи ва одоб-ахлоқини ўрганиш маркази директори Жейн Киртли(АҚШ) ва бошқа кўплаб нуфузли халқаро экспертлар иштирок этди. Улар ўз тажрибалари ва дунё миқёсида суд жараёнидаги шаффофликлар, очиқ судлар қай маънода манфаатли эканлилиги тўғрисида қизғин фикрларини билдириб ўтдилар. Экспертлар фикрига кўра, бугунги жамият тараққиётини очиқлик ва шаффофликсиз тасаввур қилиб бўлмайди. Бугунги кун шиддати суд тизими ходимлари ва оммавий ахборот воситалари ходимлари ўртасидаги конструктив мулоқотлар самарадорлигини янада оширишни тақозо қилмоқда. Бу жараёнда суд ҳокимияти вакилларининг жамоатчилик билан ишлаш кўникмаларини янада шакллантириш қанчалик муҳим бўлса, оммавий ахборот воситалари ходимларининг ҳуқуқий саводхонлигини ошириш ҳам шунчалик муҳимдир. ОАВ вакиллари суд жараёнини ёритишни мақсад қилар экан, аввало улар ахборотларни саралаш маданиятини ўзлаштиришлари керак бўлади. Журналистлар ва блогерлар иштирок этган суд жараёнлари нотўғри талқин этилмаслиги, улар тарқатган матиреал жамият ва давлат обрўсига путур етказмаслиги таъкидлаб ўтилди. «Судяларнинг якуний қарор қабул қилиши бу алоҳида жараён. Тўғри улар кўриб чиқилган иш бўйича якуний қарор қабул қилиш қилиши ёпиқ ҳолда, алоҳида бир хонада бўлиб ўтади. Бироқ улар нимага асосланган ҳолда бу каби ҳукм чиқарганликларини тушунтириб беришлари ҳам судларнинг шаффофлигидандир», — дейди АҚШ Суд институтининг директори Жереми Фогел. Бунда судьялар ва журналистлар ўртасида конструктив мулоқот ўрнатиш, амалий ҳамкорлик муҳим аҳамият касб этади. Тадбирда иштирок этган халқаро экпертлар суд ҳокимияти ва оммавий ахборот воситалари ўртасида муносабатни тартибга солувчи халқаро ҳужжатлар мазмун-моҳияти, суд ишларини ёритиш бўйича хориж тажрибаси, муаммо ва ечимлар хусусида маърузалар қилди. Давра суҳбатида судлар фаолияти ёритилишида суд мустақиллиги ва судьялар дахлсизлиги, инсон шаъни ва қадр-қиммати, жисмионий ва юридик шахсларнинг ишчанлик обрўси муҳофазасига оид масалалар кенг муҳокама қилинди.