Янгиликлар
Қирғиз делегацияси ташрифи: иккинчи кун
Кун тартиби зиқроқ эди кеча. Тушгача Ўзбекистон Судьялар олий кенгашида учрашув, сўнг Кенгаш ҳузуридаги Судьялар олий мактабига ташриф... Ҳар икки тадбир белгиланган вақтдан узоқроқ давом этдики, бу йўл чарчоқлари ҳали чиқмаган бўлса-да, ўзаро суҳбатлар яхшигина қўр еб, мулоқот-у танишув-учрашувлар ишчан ва самарали ўтганини англатади. Бугун - ташрифнинг иккинчи куни ҳам шу тарзда ўтди. Аввал Судьялар олий малака ҳайъати раҳбарлари билан кўришилди. Ушбу тузилма фаолиятининг асосий йўналиши ҳақида маълумот берилди. Тажрибалар билан ўртоқлашилди. Қизғин савол-жавоблар бўлди. Айни жараёнда ҳар икки мамлакат суд тизимининг ушбу йўналишдаги тартиб-қоидалари, уларнинг ҳуқуқий асослари таққосланиб, муайян тасаввурлар ҳосил қилинди, дастлабки хулосалар чиқарилди. Хулосаки, бу борадаги тажрибаларни ўрганиш меҳмон-у мезбонлар учун фойдадан ҳоли бўлмас экан. Олий суд музейига ташриф таассуроти бўлакча бўлиши табиий эди. Шундай бўлди ҳам. Ўтмишдаги қозилар фаолиятидан тортиб, янги Ўзбекистон суд тизимига бўлган даврга оид ҳужжат ва экспонатлардан ўзбек суди тарихини кўз олдингизда шундоқ намоён бўлади. Олий суднинг Вазиятлар маркази фаолияти билан танишувда замонавий ахборот-технологиялари имкониятларидан унумли фойдаланган ҳолда яратилган электрон дастурлар, уларнинг суд фаолияти самарадорлигини оширишдаги аҳамияти, умуман, тизимнинг рақамлаштириш борасидаги ишларни меҳмонлар алоҳида эътироф этди. Пойтахтнинг жиноят ишлари бўйича Шайхонтаҳур туман суди ва фуқаролик ишлари бўйича Миробод туманлараро судига ташриф, бу даргоҳлардаги шарт-шароитлар-ку уларда ҳавас уйғотгани ҳам рост. Мулоқотлар жараёнида оғзаки келишувлар бўлиши, улар амалиётда акс этиши учун ўзаро борди-келдиларни амалга ошириш борасида таклифлар ўртага ташланилиши ва, табиийки, эсдалик совғалари улашиб, биргаликда суратга тушиш ташрифнинг ажралмас қисми ҳисобланади. Қирғиз Республикаси Судьялар кенгаши делегацияси ташрифи ҳам бундан мустанос бўлмади. Икки кун давомида бир-бирига уланган учрашувлар, мулоқот ва танишувлардан сўнг, меҳмонлар бироз нафас ростлагач, ташрифнинг маданий қисми ўлароқ, пойтахтдаги Темурийлар музейига ташриф буюришади. Мазкур тадбир эртанги куннинг биринчи ярмига мўлжалланган бўлиб, бу ташриф якунига етаётганини билдиради. Чунки, меҳмонлар қўлида чиптаси бўлган Тошкент – Бишкек йўналишидаги самолёт эртага тушдан кейин ҳавога кўтарилади.
Кенгашга Қирғизистондан меҳмонлар келди
Бугун Ўзбекистон Республикаси Судьялар олий кенгашида Қирғиз Республикаси Судьялар кенгаши аъзоларидан иборат делегация билан учрашув бўлиб ўтди. Мамлакатимизда изчил давом этаётган суд-ҳуқуқ ислоҳотлар, уларнинг натижалари билан яқиндан танишиш мақсадида ташриф буюрган қардош халқ делегациясига юртимизда профессионал судьялар корпусини шакллантириш, бу жараёнда жорий этилган янги тартиблар, судьялик лавозимига номзодларни тайёрлаш, танлов асосида танлаш ва тайинлаш, тизимда очиқлик ва шаффофлик таъминлашнинг ҳуқуқий асослари бўйича батафсил маълумот берилди. Шунингдек, амалиётга муваффақиятли жорий этилган судьялар фаолияти самарадорлигини электрон рейтинг баҳолаш тизими, унинг мезонлари, Кенгаш ҳузурида ташкил этилган Ўзбекистон Судьялар клуби фаолияти, айниқса, клубнинг электрон платформасининг иш самарадорлигини янада оширишдаги аҳамияти ва афзалликлари билан яқиндан танишдилар. Таъкидландики, Қирғиз Республикаси Судьялар кенгаши делегациясининг ташрифи мамлакатимизда амалга оширилаётган суд-ҳуқуқ ислоҳотларига эътибор, шу баробарида уларнинг амалдаги эътирофи ҳам ҳисобланади. Дўстона ва конструктив ўтган учрашувда икки давлат судьялари ҳамжамиятлари ўртасида тажриба алмашиш ва ҳамкорликнинг истиқболлари ҳам муҳокама қилинди. Куннинг иккинчи ярмида делегация аъзолари Кенгаши ҳузуридаги Судьялар олий мактабига ташриф буюриб, судьялик лавозимларига номзодларни тайёрлаш борасидаги жорий талаб ва тартиблар, амалга оширилган ишлар билан ҳам яқиндан танишдилар. Икки кунга мўлжалланган ташриф доирасида Судьялар олий малака ҳайъати раҳбарияти билан учрашув, Олий суд ва пойтахтдаги фуқаролик ва жиноят ишлари бўйича судлар фаолияти билан яқиндан танишиш ҳам ўрин олган.
Дахлсизлик муҳим, бироқ у имтиёз эмас, масъулиятдир
Ижтимоий тармоқлардаги айрим ҳуқуқий каналларда судьялар (ва суд ходимларига) нисбатан суд биноларида шахсий алоқа воситаларидан фойдаланишга чеклов жорий этилгани фаол муҳокама қилинмоқда. Муҳокамаларда мазкур тартиб судьялар дахлсизлиги ва мустақиллиги принципларига қанчалар тўғри келиши ҳам савол остига қўйилмоқда. Дарҳақиқат, қонунга кўра (“Судлар тўғрисида”ги қонун, 64-модда), судьянинг шахси дахлсиз. Мазкур ҳуқуқ унинг турар жойи, хизмат хонаси, фойдаланадиган транспорт воситаси ва алоқа воситаларига ҳам тааллуқлидир. Бироқ муҳокама мавзусига айланган тартиб жорий этилишига сабаб бўлган омил ва эҳтиёжлар ҳамда уларнинг ҳуқуқий асосларига эътибор берилса, унинг судьялар дахлсизлигига таъсирига доир шубҳа ёки саволларга ўрин қолмайди. Хусусан, барча судлар зарур алоқа воситалари билан таъминлангани инкор этиб бўлмас ҳақиқат. Жумладан, ҳар бир судья ва унинг ёрдамчилари, бошқа суд ходимларида хизмат телефонлари мавжуд. Шундан келиб чиқиб, иш пайтида шахсий алоқа воситаларидан фойдаланиш чекланмоқда, холос. Барча судларда хизмат компьютерлари жаҳон интернет тармоғига улангани инобатга олинса, судьялар ва суд ходимларида хизмат юзасидан алоқанинг бошқа воситаларидан ҳам фойдаланишида муаммо, шахсий алоқа воситасидан фойдаланишига эҳтиёж йўқлиги ойдинлашади. Мазкур тартиб иш самарадорлигини янада оширишга хизмат қилади, дейиш баландпарвоз эмас, балки тўппа-тўғри гап. Чунки, шахсий уяли телефон, ундан меъёридан ортиқ фойдаланиш ижтимоий тармоқларга қарамликни юзага келтираётгани, бундан ҳеч ким муҳофаза этилмагани, аччиқ оқибати эса умумий фаолият самарадорлигига акс таъсир этиши эҳтимоли юқори экани бугун ҳеч кимга сир эмас. Шу ўринда фаолияти хусусиятидан келиб чиқиб, бундай чекловлар қатор давлат органларида мавжуд экани, шунингдек, илғор хориж давлатларида ҳам судьяларга нисбатан одил судловни амалга ошириш билан боғлиқ фаолиятидан чалғитувчи восита ва омиллардан (хизмат пайтида) фойдаланиш бўйича муайян чекловлар борлигини ёдга олиш ортиқчалик қилмайди. Иккинчидан, “Судлар тўғрисида”ги қонунга биноан (62-модда), судьялар Судьялик одоби кодекси талабларига риоя этиши, суд ҳокимияти обрўсини, ўзининг беғаразлиги, холислиги ва адолатлилигига шубҳа туғдириши мумкин бўлган ҳар қандай хатти-ҳаракатдан тийилиши шарт. Таассуфки, амалиётда айрим судьяларнинг процесс пайтида шахсий уяли телефони билан андармон бўлаётгани ҳақидаги эътирозлар учраб турибди, ҳатто шундай ҳолат ижтимоий тармоқларда эълон қилиниши ортидан Кенгаш ҳузуридаги Судьялар одоб комиссиясида муҳокама этилгани ҳам бор гап. Шунга кўра, жорий тартиб суд ҳокимияти обрўсини, судьяларнинг беғаразлиги, холислиги ва адолатлилигига шубҳа туғдириши мумкин бўлган ҳолатларнинг олдини олиш борасида қабул қилинган чора-тадбир ҳам ҳисобланади. Пировардида, Судьялар олий кенгаши суд биноларида шахсий алоқа воситаларидан фойдаланишига нисбатан қўлланган чекловларни судьяларнинг дахлсизлиги ва мустақиллиги принципларига зид, деб ҳисобламайди. Судьялар олий кенгаши матбуот хизмати
Ишонч телефони
Сизда ариза, шикоят ёки таклифлар мавжудми? Судьялар олий кенгашига ишонч телефонлари орқали мурожаат қилинг!
71 200-26-00 ёки 1190