Германиянинг Олденбург шаҳри биринчи инстанцияси суди раиси Хорст Фреелс ўзбекистонлик ҳамкасблари билан семинар ўтказди. Судьялар олий кенгаши ташаббуси ва Германия халқаро ҳамкорлик ҳамжамияти ташкилоти (GIZ) ҳамкорлигида ташкил этилган мазкур тадбирда фуқаролик ишлари бўйича судлар судьялари иштирок этди. Ҳар бир давлат суд тизимининг ўзига хосликлари бор. Жумладан, Германия суд ҳокимияти ҳам хос тартиблари билан ажратилиб туради. Айниқса, фуқаролик судларидаги амалиёт, кўриладиган ишлар мазмуни, судьялик лавозимларига танлаш ва тайинлашда катта тажриба ва ютуқлари борки, уларни ўрганиш ҳеч қачон фойдадан холи бўлмаган. Судьялар олий кенгаши ва Германия халқаро ҳамкорлик ҳамжамияти ташкилоти (GIZ) ўртасидаги ҳамкорликда айни шу масалалар алоҳида эътибор қаратиб келинмоқда. Амалий ҳамкорлик эса Кенгаш ва ушбу ташкилотнинг “Марказий Осиёда ҳуқуқий давлатчиликни илгари суриш” дастури доирасида имзоланган меморандум (2023 йил 17 февраль) сўнг янги босқичга кўтарилди. Бунинг амалдаги ифодаси сифатида ўтказилган ушбу семинарда меҳмон Германиянинг фуқаролик ишларини юритиш соҳасидаги суд амалиёти, ушбу ихтисослик бўйича судьяликка номзодларга реляцион техника, рақамли мерос (марҳумнинг ижтимоий тармоқлардаги ёзувлари ва улардан меросхўрлар фойдаланиш ҳуқуқлари), ўлимдан кейин шахсий ҳуқуқларнинг бузилиши ва васийликка оид даъволар, уларнинг ҳуқуқий ечимлари ҳақида қизиқарли маълумотлар берди. Ўртага ташланган саволларга эса бажонидил ва атрофлича жавоб қайтарди. Семинардан сўнг Хорст Фреелс Судьялар олий кенгашига ташриф буюриб, Кенгаш раиси Холмўмин Ёдгоров билан мулоқот қилди. Суҳбатда судьяларни танлаш ва лавозимга тайинлашнинг инновацион тизими, судья кадрлар тайёрлаш ва одил судловни амалга оширишда уларнинг мустақиллиги ҳамда дахлсизлигини самарали таъминлашнинг ҳуқуқий ва амалий жиҳатлари ҳақида сўз юритилиб, ҳамкорликнинг истиқболлари муҳокама қилинди. Судьялар олий кенгаши матбуот хизмати
Бугун Ўзбекистон Республикаси Судьялар олий кенгашида Малайзия Бош прокурорининг биринчи ўринбосари Аҳмад Террирудин бин Моҳд Саллеҳ бошчилигидаги делегация билан учрашув бўлиб ўтди. Судьялар олий кенгаши раиси меҳмонларни мамлакатимизга ташрифи билан қутлаб, мамлакатимиз суд-ҳуқуқ тизимида амалга оширилган ислоҳотлар, бу жараёнда суд ҳокимиятининг чинакам мустақиллигини таъминлаш ҳамда профессионал судьялар корпусини шакллантириш устувор вазифага айланганлигини қайд этди. Хусусан, 2017 йилда ташкид этилган Ўзбекистон Республикаси Судьялар олий кенгашига конституциявий орган мақоми берилди, шунингдек, судьялар дахлсизлигини таъминлаш, судьяларни тайёрлаш, танлаш ва тайинлашнинг янги тартиби жорий этилди. Танлов жараёнларига замонавий ахборот-коммуникация технологиялари жорий этилиши натижасида бу борадаги ишлар шаффофлиги амалда таъминлаш имконияти яратилди. Бундан ташқари судьялик лавозимига номзодлар ва судьяларнинг психологик портрети бўйича касбга муносиблигини баҳолашга кўмаклашувчи электрон дастури жорий қилинди. Делегация аъзолари судья фаолиятининг самарадорлигини электрон рейтинг орқали очиқ ва шаффоф баҳолаш электрон дастурини билан танишиб, профессионал судьялар корпусини шакллантиришда мазкур электрон дастурни муҳим омил сифатида эътироф этишди. Самимий ва ишчан руҳда ўтган учрашувда томонлар суд ҳокимияти мустақиллигини янада мустаҳкамлаш, судьялик лавозимига танлаш ва тайёрлашда ўзаро тажриба алмашиш ҳамда тизимга ахборот-коммуникация технологияларини кенг жорий этиш каби масалалар юзасидан фикр алмашди. Судьялар олий кенгаши матбуот хизмати
Судьялар олий кенгаши Қашқадарёда битта сайт ва беш нафар блогер фаолиятини тугатганига оид хабарларни таассуф билан қабул қилади. Шунингдек, айрим блогерларнинг бундай қарорига гўёки суддаги адолатсизликларни сабаб сифатида кўрсатилаётганига қўшилмаслигини ҳам билдиради. Фаолиятини тугатишга қарор қилган блогерларнинг уч нафари суд томонидан маъмурий ҳуқуқбузар деб топилиб, жазога тортилгани бор гап. Бироқ бу – қарор қатъий, шикоятга ўрин йўқ, дегани эмас. Суд қароридан норози тараф белгиланган тартибда шикоят қилиши мумкин. Шикоят юқори суд инстанциясида кўриб чиқилишида ҳеч қандай муаммо йўқ. Фаолиятини тугатиш ёки тугатмаслик ҳар кимнинг шахсий қарори, албатта. Аммо қонунда белгиланган тартиб, шикоят қилиш ҳуқуқидан фойдаланмай судлар ва судьялар фаолиятига билдирилаётган эътирозлар тизим ҳақида кенг жамоатчиликда нотўғри тасаввур шаклланиши эҳтимолини пайдо қилмоқда. Шу боис бундай фикрларни шошма-шошарлик билан берилган баёнот тариқасида қабул қилиш баробарида суд ҳужжатидан норози тараф юқори суд инстанциясига мурожаат қилиш ҳуқуқига эга эканини такрор эслатишни жоиз, деб биламиз. Жамият ҳаётида журналист ва блогерларнинг алоҳида ўрни бор, айниқса, очиқлик ва шаффофликни уларнинг фаол иштирокисиз таъминлаш қийин. Шу боис ҳам Судьялар олий кенгаши оммавий ахборот воситалари ва блогерлар билан изчил конструктив мулоқот ўрнатишга устувор вазифа сифатида қарайди. Бунинг амалдаги ифодаси сифатида ҳар йили (Президент Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги билан ҳамкорликда) ҳуқуқий мавзуга ихтисослашаётган медиа вакиллари учун бепул ўқув-машғулотлар ташкил этиб келмоқда. Иккита ҳуқуқий қўлланма нашр этиб, улар ҳам бепул тарқатилди. Ўтган йили Кенгаш томонидан ўтказилган махсус танловда холис ва асосли танқидий чиқишлари билан эътибор қозонган оммавий ахборот воситалари ходимлари ҳамда блогерлар ғолиб деб топилгани ҳам жамоатчиликка маълум. Мақсад – улар фаолиятини, аввало, ҳуқуқий билимларини оширишга амалий кўмак бериш орқали фаол қўллаб-қувватламоқдир, зеро, ҳар соҳа қонунийликни талаб қилади, ҳуқуқ ҳам, мажбурият ҳам қонун билан тартибга солинади. Пировардида, ушбу муносабатни блогерларга нисбатан чиқарилган суд қарорлари қонуний экани хусусида Кенгаш хулосаси ёки шикоят келтирилган тақдирда улар (суд қарорлари) юқори суд инстанциясида ўзгартирилиши ёхуд бекор қилинишига кафолат сифатида талқин этмаслик сўралади. Такрори ортиқчалик қилмайди: суд қарорлари қонунийлигига фақат юқори инстанция суди ҳуқуқий баҳо бериш ваколатига эга. Судьялар олий кенгаши матбуот хизмати