Янгиликлар
Кенгашдан сўнг: кимлар илк бор судьялик лавозимига тайинланди?
Судьялар олий кенгашининг бугунги йиғилиши қизғин муҳокамаларга бой тарзда ўтиши аввалдан маълум эди. Чунки, кун тартибидан илк бор судьялик лавозимига тайинлаш масаласи ҳам ўрин олган бўлиб, ўн учта ўринга йигирма етти нафар номзоддан муносибларини танлаш талаб этиларди-да. Очиқ танлов ва муқобиллик асосида ўтган тайинловга оид жараёнларни оммавий ахборот воситалари ходимларига бевосита, номзодларнинг яқинларига эса билвосита (онлайн) кузатиш имконияти яратилдики, бу очиқлик ва шаффофликни таъминлаш баробарида муҳокамалар қизғин ўтганини билдиради. Якунда Кенгаш ҳузуридаги Судьялар олий мактабини муваффақиятли тамомлаган номзодларнинг ўн икки нафарига ишонч билдирилди. Қолганларига яна бир бор имконият берилади. Ишонч билдирилган номзодларнинг хонадонида бугун қўшалоқ қувонч. Чунки, Истиқлол байрами арафасида илк бор судьялик лавозимига тайинланмоқ доим ҳам учрайвермайдиган ҳодиса ҳисобланади. Судьялар олий кенгаши қарори билан: Мусаев Умидбек Максудбекович – судьялик лавозимида бўлишнинг биринчи беш йиллик муддатига Тошкент шаҳар жиноят ишлари бўйича Юнусобод туман судининг судьяси лавозимига; Очилов Хасан Рашидович – судьялик лавозимида бўлишнинг биринчи беш йиллик муддатига Тошкент шаҳар жиноят ишлари бўйича Шайхонтоҳур туман судининг судьяси лавозимига; Одилов Жаҳонгир Шухратович – судьялик лавозимида бўлишнинг биринчи беш йиллик муддатига Тошкент шаҳар жиноят ишлари бўйича Учтепа туман судининг судьяси лавозимига; Худайбергенов Артур Германович – судьялик лавозимида бўлишнинг биринчи беш йиллик муддатига Тошкент шаҳар фуқаролик ишлари бўйича Мирзо Улуғбек туманлараро судининг судьяси лавозимига; Худайбергенова Амина Турганбаевна – судьялик лавозимида бўлишнинг биринчи беш йиллик муддатига Тошкент шаҳар фуқаролик ишлари бўйича Мирзо Улуғбек туманлараро судининг судьяси лавозимига; Бегматов Азизбек Шохобидинович – судьялик лавозимида бўлишнинг биринчи беш йиллик муддатига Андижон вилояти жиноят ишлари бўйича Асака туман судининг судьяси лавозимига; Абдиев Хуршидбек Каттабекович – судьялик лавозимида бўлишнинг биринчи беш йиллик муддатига Самарқанд вилояти фуқаролик ишлари бўйича Самарқанд шаҳар судининг судьяси лавозимига; Исмоилов Камолиддин Абдусамин ўғли – судьялик лавозимида бўлишнинг биринчи беш йиллик муддатига Фарғона вилояти фуқаролик ишлари бўйича Фарғона туманлараро судининг судьяси лавозимига; Тўраева Нилуфар Эсановна – судьялик лавозимида бўлишнинг биринчи беш йиллик муддатига Сурхондарё вилояти фуқаролик ишлари бўйича Қумқўрғон туманлараро судининг судьяси лавозимига; Мустафаев Бахтиёр Улашович – судьялик лавозимида бўлишнинг биринчи беш йиллик муддатига Сурхондарё вилояти фуқаролик ишлари бўйича Денов туманлараро судининг судьяси лавозимига; Хусанов Улугбек Равшанович – судьялик лавозимида бўлишнинг биринчи беш йиллик муддатига Тошкент вилояти Зангиота туманлараро иқтисодий судининг судьяси лавозимига; Мирзаматов Шокиржон Мамадалиевич – судьялик лавозимида бўлишнинг биринчи беш йиллик муддатига Фарғона вилояти Риштон туманлараро иқтисодий судининг судьяси лавозимига тайинланди. Судьялар олий кенгаши матбуот хизмати
Совға масаласида судьяларга нисбатан янги тартиб ва қоидалар жорий этилди. Улар нималардан иборат?
Судьялар олий кенгашининг 2021 йил 4 август кунги қарори билан «Судьялар томонидан совғалар қабул қилинганлиги ҳақида хабар бериш, топшириш, баҳолаш ва ҳисобга олиш тартиби тўғрисида»ги низом ишлаб чиқилди. Бу ҳақда кенгаш матбуот котиби Турсунали Акбаров «Газета.uz» мухбирига берган интервьюсида маълум қилди. Низом президентнинг 2020 йил 7 декабрдаги [ПФ-6127-сон] фармон ижроси доирасида ишлаб чиқилган. Унинг сўзларига кўра, мазкур низом судьялар томонидан ўзининг мансаб ва хизмат вазифаларини бажариши билан боғлиқ хизмат сафарлари ҳамда бошқа расмий тадбирларда иштирок этиши орқали совғаларни қабул қилиш, баҳолаш ва ҳисобга олиш тартибини белгилайди. «Масқад — тизимда коррупциявий ҳолатларнинг олдини олиш, судьяларда коррупцияга нисбатан муросасизлик иммунитетини шакллантириш», — деди Турсунали Акбаров Қайд этилишича, судьяга (хизмат сафари ва бошқа расмий тадбирлардан ташқари) ўзига бўйсунувчи шахслар, суд назорати амалга ошириладиган органлар ва ташкилотлар, судлов ишларини юритиш иштирокчилари ёки мурожаатлари кўриб чиқилаётган жисмоний ва юридик шахслардан манфаатлар тўқнашуви вужудга келишига шарт-шароит яратишини олдини олиш ва суд қилинаётган суд ҳужжатларининг холислигига шубҳа туғдирмаслик мақсадида совғалар қабул қилиниши тақиқланади. «Судьялар ўзига текинга хизматлар кўрсатилиши ёки ишлар бажарилиши, мол-мулкни вақтинчалик бепул фойдаланиш учун берилишидан ҳамда бошқа бирор-бир моддий манфаатдорликдан ҳам тийиши лозим. Бундан ташқари, судья нафақат ўзининг, балки оила аъзолари ва у билан бирга истиқомат қилувчи шахсларнинг ҳам бундай ҳаракатларни амалга оширишларини чеклаши керак. Агар судья оила аъзоларига одил судловни амалга ошириш фаолияти билан боғлиқ ҳолда совға тақдим этилганлигидан хабар топса, бу ҳақда дарҳол тегишли малака ҳайъати ёки Судьялар олий кенгашига хабар бериши зарур», — деди Турсунали Акбаров. Умумий қоидага кўра, судьяга берилган (ёки у қабул қилинган) ҳар қандай совға суднинг обрўси ёки судьяга таъсир кўрсатишга қаратилмаслиги, шунингдек, бирон-бир функционал мажбуриятлари бузилишига олиб келмаслиги керак, дея қўшимча қилди кенгаш матбуот котиби. «Судьяга хизмат сафарлари ҳамда бошқа расмий тадбирларда берилган совғанинг қиймати БҲМнинг уч бараваридан қиммат бўлмаслиги ва одатий ҳамда ахлоқий меъёрларга мос келиши лозим. Шу ўринда алоҳида қайд этиш керакки, судьяга бирор тадбир иштирокчиси сифатида бериладиган канцелярия анжомлари ёки рағбатлантириш (мукофотлаш) мақсадида топширилган кичик эсдалик совғалар ҳамда тез яроқсиз ҳолга келадиган буюмлар, маҳсулотларни (масалан, гуллар, торт ва ҳоказо) қабул қилиши ҳеч қандай монелик йўқ», — деди у. Унинг айтишича, агар совға беминнат, бироқ қиймати белгиланган миқдордан қиммат бўлса, судья бу ҳақда тегишли малака ҳайъати ёки Судьялар олий кенгашига хабар бериши лозим. Низомда белгиланган тартибда далолатнома тузилиб, совға Олий суд ҳузуридаги Судлар фаолиятини таъминлаш департаменти ва унинг ҳудудий бўлимларига топширилади. Шундан сўнг, судья икки ой муддатда совғани (агар у беминнат берилган бўлса) қайта сотиб олиши мумкин. «Соғаларни топишириш, қайта сотиб олиш ёки департамент томонидан қонунчиликда белгиланган тартибда сотиш қоидалари ҳам мазкур низомда белгилаб қўйилган. Совғани тасарруф этишдан тушган маблағлар Ўзбекистон бюджети тўғрисидаги қонунчиликда белгиланган тартибда бюджет даромадига ўтказилади», — деди Турсунали Акбаров. Таъкидланишича, низом талабларига амал қилмаган судьяларга «Судьялар одоби кодекси» талабларидан келиб чиқиб, тегишли таъсир чоралари қўлланилади. Агар пора совға шаклида берилса ва бу инкор этиб бўлмас далиллар билан тасдиқланса, судья албатта, жиноий жавобгарликка тортилади. Манаба: «Газета.uz»
“Хайр” эмас, “Кўришгунча!” – Конституциявий суддаги мўъжаз тадбирдан мухтасар лавҳа
Ҳар бир касб, ҳар қандай лавозимнинг ўзига хос паст-баландликлари бор. Ҳар бир соҳа ўзига хос олам, ҳар бир лавозим ўзгача дунё. Бошқа соҳа вакилларига ҳурмат бажо келтирган ҳолда айтиш лозимки, суддек масъулиятли тизим, судьяликдай нозик лавозим кам, рости. Ҳали қирққа бормай сочи оқариб, элликдан ўтиб-ўтмай мўйсафидлик белгилари пайдо бўлган аксарият судьяларнинг қиёфаси ҳам ушбу лавозим залворини билдириб тургандай.. Шу маънода судьялик юкини кўтариб, тизимда узлуксиз ўттиз йиллаб ишлаш айтмоққа осон, холос... Тизимдаги яна бир ўзига хослик бор: судьялар лавозимга тантана билан келади. Тартиб шундай: илк бор лавозимга тайинланганлар Олий суд Пленуми мажлисида қасамёд қилиб, кейингина ишга киришадилар. Тантана билан ишга киришмоқ катта шараф, албатта. Бироқ, вақти-соати етиб, тизимдан тантанали кетмоқ ҳаммага ҳам насиб этавермайди. Кеча судьялар ҳамжамиятининг тўрт нафар вакили иззат-икром билан пенсияга кузатилди. Бу наинки катта эътибор, балки катта саодат ҳамдир. Уларнинг барчаси чорак аср ва ундан кўп вақт судья ва тизимда раҳбарлик лавозимларида меҳнат қилдилар. Ўтган давр мобайнида замонлар эврилди, тузумлар алмашди, аммо уларнинг ҳар бири қасамёдига содиқ бўлиб, жамиятда қонун устуворлигини таъминлашга ўз ҳиссалари қўшиб келдиларки, шу боис ҳам бугун юзлари ёруғ, кўнгиллари хотиржам... Бахтиёр Мирбобоевнинг ярим асрлик фаолиятининг тенг ярми илмий изланиш ва мураббийлик билан ўтган бўлса, кейинги йигирма беш йил давомида Конституциявий судда судья ва раҳбарлик лавозимида кечди. Камтар ва камсуқумлиги билан алоҳида ажралиб турадиган Бахтиёр домла шогирдлар эъзози, ҳамкасблари эътиборига ҳақли равишда лойиқдир. Қаҳрамон Ўлжаев ўттиз етти йил узлуксиз судьялик лавозимида ишлади. Бу вақт мобайнида туман суди судьялигидан вилоят суди раиси ўринбосари, Олий суд судьясига бўлган йўлни бир маромда босиб ўтганининг ўзи алоҳида мавзу. Ишига жиддий, табиатан ҳазилкаш, суҳбати жонон Қаҳрамон ака кейинги йилларда Конституциявий суд судьяси ва Судьялар олий кенгашининг жамоатчилик асосидаги аъзоси сифатида самарали меҳнат қилганини алоҳида таъкидлаш шарт. Генжемурат Пиржанов туман суди раиси, Олий суд, сўнг Конституциявий суд судьяси сифатида катта ҳаёт ва ибрат йўлини босиб ўтди. Фаолиятининг салкам ўттиз йили Конституциявий суд судьяси лавозимида ўтгани инобатга олинса, Генжемурат Оғанинг конституциявий қонунлар қабул қилинишидан тортиб, уларнинг амалиётга жорий этишгача бўлган жараёнларнинг бевосита иштирок этгани яна бир карра ойдинлашади. Файзулла Қаюмов ҳам чорак асрдан кўпроқ вақт тизимда риёзат чекди. Мамлакатимиз ҳарбий судлари шаклланишида муносиб ҳиссаси бор. Фаолиятининг аксар қисми ҳарбий судларда раҳбарлик лавозимида ўтган Ф. Қаюмов қатор унвон-у мартабаларга муносиб кўрилди. Кейинги беш йил давомида Конституциявий судьяси лавозимида ҳарбийча интизом ва тартиб билан ишлаганини алоҳида эътироф этмасак бўлмас. Номи тилга олинган муҳтарамларнинг барчаси Судьялар олий кенгаши қарори билан “Фахрий судья” кўкрак нишони билан тақдирлангани эса тантана билан бошлаган фаолиятнинг муносиб якуни бўлди, дейиш мумкин... Узр, “якун” сўзини нотўғри қўлладик, пенсияга кузатиш шунчаки расмиятчилик, уларнинг тажрибаси тизимга ҳали кўп ва хўп асқотадики, шу сабаб ҳам тадбирда “хайр” сўзи айтилмади, балки “кўришгунча” дейилди. Тўғрисиям шу!
Ишонч телефони
Сизда ариза, шикоят ёки таклифлар мавжудми? Судьялар олий кенгашига ишонч телефонлари орқали мурожаат қилинг!
71 200-26-00 ёки 1190